ΠΑΡΟΔΟΣ
Studio Residency στη Μικρή Επίδαυρο
Διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα για το Αρχαίο Δράμα,
με στόχο την ανανεωτική προσέγγιση στη δραματουργία,
τις σκηνικές φόρμες και τις διαδικασίες καλλιτεχνικής παραγωγής
Από τη δεκαετία του ’70, οι σκηνικές αναζητήσεις γύρω από το αρχαίο δράμα εστιάζουν κυρίως στη σκηνοθεσία και στην τέχνη του ηθοποιού. Στη σημερινή εποχή, που ζητάει μια ανανεωτική ματιά στα αρχαία κείμενα, έχει σημασία να σκεφτούμε με νέους όρους το ζήτημα της δραματουργίας και να πειραματιστούμε με νέες φόρμες. Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου διοργανώνει για πρώτη φορά διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα (studio residency) στη Μικρή Επίδαυρο, επιθυμώντας να δώσει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες από ένα ευρύ φάσμα τεχνών να προχωρήσουν υπό ιδανικές συνθήκες την έρευνά τους πάνω στη δραματουργία του αρχαίου δράματος in situ.
Το πρόγραμμα δεν απευθύνεται σε μεμονωμένους καλλιτέχνες, αλλά σε μια ομάδα πλήρους σύνθεσης −αποτελούμενη από Σκηνοθέτη, Δραματουργό, Χορογράφο, Συνθέτη, Εικαστικό, Ερμηνευτές−, η οποία μπορεί να προϋπάρχει ή και να συσταθεί γι’ αυτό τον σκοπό. Η ομάδα θα επιλεγεί μέσα από διαδικασία ανοιχτής πρόσκλησης, για να εξελίξει τη δραματουργική οπτική της με την υποστήριξη μιας δυναμικής ομάδας συντονιστών.
Η ερευνητική διαδικασία θα έχει πρακτικό χαρακτήρα και θα αναπτυχθεί σε δύο στάδια: το πρώτο στάδιο («Έρευνα») θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στον χώρο Β΄ της Πειραιώς 260, για τέσσερις εβδομάδες, ενώ για το δεύτερο στάδιο («Εφαρμογή»), τις αμέσως επόμενες τρεις εβδομάδες, θα παραχωρηθεί στην επιλεγμένη θεατρική ομάδα το Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.
Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι δωρεάν.
Διάρθρωση του προγράμματος
Το πρόγραμμα διαρθρώνεται σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο, στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου. Η παρακολούθηση των δύο σταδίων καθίσταται υποχρεωτική, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος θα πραγματοποιηθεί στην αγγλική γλώσσα.
Πρώτο στάδιο – Έρευνα
Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, θα παραχωρήσει δωρεάν, για διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, τον χώρο Β στην Πειραιώς 260.
Δεύτερο στάδιο – Εφαρμογή
Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, θα παραχωρήσει δωρεάν, για διάστημα τριών εβδομάδων, το Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου και επιπλέον χώρο δοκιμών στην Παλαιά Επίδαυρο.
Επιπλέον παροχές
Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού προγράμματος, το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου θα παρέχει στους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες τα εξής:
- Δωρεάν συμμετοχή των μελών της καλλιτεχνικής ομάδας στο σύνολο του προγράμματος.
- Δωρεάν διαμονή των μελών της καλλιτεχνικής ομάδας σε καταλύματα της Παλαιάς Επιδαύρου κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου.
- Ημερήσια αποζημίωση των μελών της καλλιτεχνικής ομάδας κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου.
- Βασικό ηχητικό και φωτιστικό εξοπλισμό για τις ανάγκες των δοκιμών στον χώρο του Μικρού Θεάτρου της Αρχαίας Επιδαύρου και στον χώρο Β της Πειραιώς 260.
- Πρόσβαση στο βεστιάριο και το φροντιστήριο του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου για την κάλυψη βασικών ενδυματολογικών και σκηνογραφικών αναγκών.
- Επιδότηση έως και 1.500,00 ευρώ για την κάλυψη επιπλέον τεχνικών αναγκών, με απαραίτητη την υποβολή των αντίστοιχων παραστατικών.
Διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης προτάσεων
Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου θα προσκαλέσει καλλιτεχνικές ομάδες να υποβάλουν τις προτάσεις τους όταν έχουμε ασφαλέστερα δεδομένα για το χρόνο διεξαγωγής του φετινού καλλιτεχνικού προγραμματισμού.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκυρότητα των υποβαλλόμενων αιτήσεων αποτελεί η συμπερίληψη, εντός της καλλιτεχνικής ομάδας, συνεργατών / επαγγελματιών των ειδικοτήτων: σκηνοθεσίας, δραματουργίας, χορογραφίας, μουσικής σύνθεσης, ερμηνείας (Ηθοποιοί / Χορευτές / Μουσικοί κ.ά.). Ο ανώτατος αριθμός συντελεστών της καλλιτεχνικής ομάδας ορίζεται σε (ή δεν υπερβαίνει) τα 12 άτομα.
Η Καλλιτεχνική Διεύθυνση του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, σε συνεργασία με την ομάδα συντονιστών του ερευνητικού προγράμματος, θα επιλέξει μία καλλιτεχνική ομάδα, οι συντελεστές της οποίας θα συμμετάσχουν σε όλα τα στάδια του ερευνητικού προγράμματος, όπως περιγράφονται παραπάνω. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, οι συντελεστές της καλλιτεχνικής ομάδας θα καθοδηγηθούν στη μελέτη και την πρακτική εφαρμογή της δικής τους δραματουργικής προσέγγισης ενός αρχαίου ελληνικού δράματος ή ενός κειμένου αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
Ειδικό βάρος θα δοθεί στην ερευνητική διαδικασία, η οποία προβλέπεται να οδηγήσει σε μια παρουσίαση σε μορφή ανοιχτής πρόβας / work in progress, και όχι ολοκληρωμένης παράστασης, ενώ το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με συζήτηση μεταξύ των συντελεστών της καλλιτεχνικής ομάδας, των συντονιστών του προγράμματος και της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου.
Η διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των προτάσεων θα πραγματοποιηθεί αποκλειστικά με τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής αίτησης που θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου όταν οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες διεξαγωγής του
Ομάδα συντονιστών
Δραματουργία
Matthias Pees Δραματουργός, Καλλ. Διευθυντής Mousonturm, Φρανκφούρτη
Ο Matthias Pees σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Από το 1990 έως το 1995 έγραφε κριτκές θεάτρου σαν ανεξάρτητος δημοσογράφος για τις Süddeutsche Zeitung, την Berliner Zeitung και την Norddeutscher Rundfunk, μεταξύ άλλων. Από το 1995 έως το 2000 υπήρξε δραματουργός στο Frank Castorf’s Volksbühne του Βερολίνου όπου και εργάστηκε με τον Christoph Schlingensief (Battle for Europe I-XLII Ufokrise ’97, Hotel Prora – Overnight at Chance 2000) και τον Castorf (dirty hands , demons, Hauptmanns Weber and others).
Απο το 2000 έως το 2003 ο Pees ήταν δραματουργός στο Schauspielhaus του Αννόβερο υπό τη διεύθυνση του Wilfried Schulz. Το 2001 εργάστηκε με τον Nicolas Stemann στο ανέβασμα του Άμλετ, το οποίο παρουσιάστηκε και στο Φεστιβάλ του Βερολίνου το 2002. Το 2003 ο Pees ορίστηκε ως δραματουργός του προγράμματος και επιμελητής του Ruhr Festival.
Από το 2004 έως το 2010 διηύθυνε το Produçoes Artísticas Internacionais στο São Paulo. Προγραμμάτισε και σχεδίασε πολλές παραγωγές χορού, θεάτρου και όπερας όπως του Christoph Schlingensief (Flying Dutchman in Manaus), Frank Castorf, Dimiter Gotscheff, Rimini Protokoll, Gob Squad, andcompany & Co., και She She Pop. Επίσης, υπήρξε καλλιτεχνικός σύμβουλος για το Λατινοαμερικάνικο Θέατρο στο Wiener Festwochen κα επιμελητής των Φεστιβαλ Λατινοαμερικάνικων Θεάτρων στο Hebbel am Ufer του Βερολίνου. Απο το 2010 έως το 2013, ο Pees εργάστηκε σαν δραματουργός στο Τμήμα Θεάτρου του Wiener Festwochen υπό τη διεύθυνση του Luc Bondy και της Stefanie Carp, Υπεύθυνη Τμήματος Θεάτρου.
Stefan Bläske Επικεφαλής Δραματουργός στο Εθνικό Θέατρο της Γάνδης
Γεννήθηκε το 1976 στη Γερμανία και είναι Διευθυντής Δραματουργίας στο NTGent. Σπούδασε θέατρο και μέσα, φιλοσοφία, πολιτικές και διοικητικές επιστήμες και έκανε το Διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης με θέμα Self-reflection and Media Reflection in contemporary theatre. Απο το 2009 έως το 2011 εργάστηκε σαν κριτικός θεάτρου στο nachtkritik.de κ.α. Αργότερα υπήρξε δραματουργός στο Κρατικό Θέατρο του Μονάχου (Residenztheater) ενώ δίδαξε σε αρκετά πανεπιστήμια και καλλιτεχνικές σχολές όπως Otto Falckenberg School Munich or Zurich University of the Arts.
Σαν δραματουργός έχει εργαστεί με τον Milo Rau και το IIPM – International Institute of Political Murder απο το 2014 έως το 2018, σε ανεξάρτητες παραγωγές όπως το Empire (συμπαραγωγή με το Kunstenfestivaldesarts, Βρυξέλλες) όπως επίσης και σε θέατρα Γερμανικών πόλεων π.χ. Schaubühne Berlin (Compassion και Lenin). Το πρώτο του έργο στη Γάνδη ήταν το Five Easy Pieces, παραγωγή της CAMPO, το οποίο κέρδισε αρκετά βραβεία στην Ευρώπη και κλήθηκε να παρουσιαστεί στο Theatertreffen festival του Βερολίνου. Το 2017 οι Γερμανοί κριτικοί θεάτρου επέλεξαν τον Stefan Bläske ως δραματουργό της χρονιάς (Theater heute).
Στο NTGent, ανέλαβε τη δραματουργία για τα έργα Lam Gods και Orestes in Mosul (Milo Rau) και εργάστηκε στο Histoire du théâtre II (Faustin Linyekula) και her(e) (Dalilla Hermans).
Σκηνοθεσία θ.α.
Μουσική σύνθεση
Θανάσης Δεληγιάννης Συνθέτης, Σκηνοθέτης, Περφόρμερ
Ο Θανάσης Δεληγιάννης γεννήθηκε στη Λάρισα το 1983 και μεγάλωσε σε μια οικογένεια παραδοσιακών μουσικών. Από το 2007 ζει στο Άμστερνταμ, όπου και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη σύνθεση και το μουσικό θέατρο. Το 2017-2019 υπήρξε artist in residence στο Gaudeamus με το πρόγραμμα Nieuwe Makers του Performing Arts Fund NL. Το 2018 υπήρξε βοηθός του Heiner Goebbels στο Manchester International Festival και δημιουργός στο Silbersee’s atelier Spr!tzl του Άμστερνταμ. Το 2017-2018 εργάστηκε στο Tanztheater Wuppertal – Pina Bausch Company ως μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Τις χρονιές 2016-2017 ανέλαβε την καλλιτεχνική οργάνωση της ερευνητικής πλατφόρμας μουσικού θεάτρου RE-FUSE, μια πρωτοβουλία της Εθνκής Λυρικής Σκηνής σε συνεργασία με το Gaudeamus. Ο Θανάσης διετέλεσε βοηθός καλλιτεχνικού διευθυντή στο Nieuw Ensemble από το 2011 έως το 2014 και καλλιτεχνικός συντονιστής του Atlas Lab από το 2011 έως το 2016. Από το 2011 είναι συντονιστής του Composers’ Festival of the Conservatorium van Amsterdam, ενώ απο το 2018 διδάσκει το μάθημα Transdisciplinary Approaches. Το 2013 συν-ίδρυσε την ομάδα I/O, με έδρα το Άμστερνταμ, μαζί με μια ομάδα καλλιτεχνών με διαφορετικές επιρροές, με σκοπό να εμβαθύνουν στη δημιουργία διακαλλιτεχνικών παραγωγών. Συνεργάζεται σαν συνθέτης, stage director και performer με μουσικά σύνολα και θεατρικές ομάδες στην Ευρώπη, την Ασία και τη Βόρειο Αμερική.
Δήμητρα Τρυπάνη Συνθέτρια, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου
Η Δήμητρα Τρυπάνη σπούδασε σύνθεση στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου με τον Nigel Osborne, και ελληνική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ.
Ως συνθέτρια ασχολείται με τη δημιουργία διαθεματικών μουσικών παραστάσεων, χρησιμοποιώντας ως κύρια μέσα τα αυστηρά δομημένα πολυρρυθμικά σχήματα και την ετεροφωνία τόσο στη μουσική όσο και στον λόγο. Έχει συνεργαστεί με πολλές καταξιωμένες ορχήστρες, σχήματα και σολίστες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα της έχουν παιχτεί σε πολλές χώρες (Βρετανία, Ιρλανδία, Αυστρία, Γερμανία, Ρωσία, Νότια Αφρική, ΗΠΑ) και γνωστούς συναυλιακούς χώρους όπως το Queen Elisabeth Hall του Λονδίνου, o Καθεδρικός Ναός της St. Mary’s στο Εδιμβούργο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.
Είναι δημιουργός και βασική συνθέτρια του σχήματος The NQR Ensemble, ένος πειραματικού μουσικού σχήματος με έδρα την Αθήνα. Τα τελευταία επτά χρόνια είναι Composer in Residence του Φεστιβάλ Παξών.
Το 2018 η μουσική της για την ταινία “THE OX” του Γιώργου Νικόπουλου ήταν υποψήφια για το βραβείο καλύτερης μουσικής επένδυσης, ταινίας animation, μεγάλου μήκους, στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Animation (“Emile Awards”) 2018.
Έχει διδάξει σύνθεση, ear training και τεχνικές διαθεματικής παράστασης σε πολλά πανεπιστήμια στην Ελλάδα και τη Βρετανία. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Το πιο πρόσφατο έργο της, η sold out μουσική παράσταση Αμίλητη, σε ποιητικό κείμενο του Παντελή Μπουκάλα, παρουσιάστηκε στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, τον Οκτώβριο του 2019.
Χορός
Αμάλια Μπένετ Χορεύτρια, Χορογράφος
Η Amalia Bennett αποφοίτησε από το Laban Centre for Movement and Dance του Λονδίνου το 1993. Έκτοτε έδρα της είναι η Ελλάδα. Εργάστηκε για 15 χρόνια ως χορεύτρια και βοηθός χορογράφου στο Χοροθέατρο Οκτάνα. Απο το 1999, διδάσκει κίνηση σε θεατρικα έργα, ως επί το πλείστον στο Εθνικό Θέατρο και στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Επίσης, έχει εργαστεί σε παραγωγές της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση και του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Στο εξωτερικό έχει χορογραφήσει σε παραγωγές στην Κίνα, τον Καναδά, την Ιταλία, τη Σουηδία, τη Σλοβενία, τη Γερμανία, της ΗΠΑ, τη Σερβία και την Τουρκία.
Η Amalia διδάσκει κίνηση σε ηθοποιούς από το 1994. Έχει εργαστεί στο Εθνικό Θέατρο και στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στην Academy of the Arts στο Novi Sad της Σερβίας, ενώ αυτή την περίοδο διδάσκει στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών.
Εισηγητές
Γιάννης Αστερής Μεταφραστής, Συγγραφέας
Stefanie Carp Δραματουργός, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Ruhrtriennale, Καλλιτεχνική Συνεργάτιδα Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου
Νίκος Παναγιωτόπουλος Ποιητής, Μεταφραστής
Επιστημονική συνεργάτιδα
Ελένη Βαροπούλου Θεατρολόγος, Κριτικός
Η Ελένη Βαροπούλου είναι θεατρολόγος, μεταφράστρια και δοκιμιογράφος. Από το 1974 εργάστηκε ως κριτικός Θεάτρου και δημοσιογράφος στις εφημερίδες Αυγή, Πρωινή Ελευθεροτυπία, Μεσημβρινή και κυρίως Το Βήμα. Στο Βήμα έγραφε επιφυλλίδες μέχρι το 2010. Έγραψε άρθρα για πολλά ξένα περιοδικά και ειδικές εκδόσεις (Drama Review, Theater der Zeit, Théâtre en Europe, Acteurs-Auters, Les Cahiers de la Comédie Française, Alternatives Théâtrales, Performance Research). Βιβλία και κείμενα της έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό. Μετέφρασε κείμενα των Χάινερ Μύλλερ, Βάλτερ Μπένγιαμιν, Χέρμαν Μπροχ, Μπρεχτ, Γκαίτε, Αισχύλου και Ευριπίδη. Δίδαξε θεατρολογία στα Πανεπιστήμια Αθήνας, Πάτρας, Θεσσαλονίκης, Φρανκφούρτης και Βερολίνου. Διετέλεσε Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (1984-1992). Δημιούργησε και διηύθυνε το Φεστιβάλ Άργους (1992-1997). Υπήρξε καλλιτεχνική Υπεύθυνη της Θερινής Ακαδημίας του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδος, διεθνή θεσμό τον οποίο εισηγήθηκε και διαμόρφωσε (1999-2009). Ως κριτικός τέχνης επιμελήθηκε σειρά εκθέσεων στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στην Πράγα, στο Ινστιτούτο Γκαίτε, στο Αργος και στο πλαίσιο των δέκα Θερινών Ακαδημιών. Διετέλεσε επίσης Ειδική Σύμβουλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.