Διαδικτυακές διαλέξεις, ανοιχτές στο κοινό 29, 30, 31 Μαρτίου

29 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Andrey Smirnov

30 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Ελένη Ικονιάδου

31 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Wolfgang Ernst

Ο Κύκλος Chronotopia, αποτελεί μία διεθνή συνεργασία ανάμεσα στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, το Goethe-Institut Athen και το φεστιβάλ ηλεκτρονικής και πειραματικής μουσικής CTM του Βερολίνου. Μέσα από διάφορες δράσεις, φιλοδοξεί να αναδείξει τις «αντηχήσεις» ανάμεσα σε παλαιότερες και σύγχρονες μουσικές και να ενεργοποιήσει μουσικές φόρμες που προηγούνται της νεωτερικότητας δίνοντας έμφαση στην «αρχαιολογία των μέσων» και των μουσικών αρχείων.

Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2020 διοργανώθηκε το διαδικτυακό εργαστήριο ηλεκτρονικής μουσικής σύνθεσης Αντηχήσεις / Echoes, υπό την καθοδήγηση του Έλληνα καλλιτέχνη και ερευνητή Άκη Σίνου και της Γερμανίδας καλλιτέχνιδας και ερευνήτριας Anke Eckardt. Το εργαστήριο απευθυνόταν σε επαγγελματίες συνθέτες και sound artists και οι έξι συμμετέχοντες/ συμμετέχουσες επιλέχθηκαν ανάμεσα σε δεκάδες βιογραφικά από όλο τον κόσμο. Κάθε συμμετέχων/ συμμετέχουσα, μετά από έρευνα στο αρχείο του Κέντρου Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας (ΚΣΥΜΕ, Αθήνα), δημιούργησε ένα πρωτότυπο έργο ηλεκτρονικής μουσικής, που αντλεί υλικό από τη μουσική του παρελθόντος. Οι έξι πρωτότυπες μουσικές δημιουργίες θα παρουσιαστούν στο Φεστιβάλ 2021, στην Πειραιώς 260.

Πριν από τις ζωντανές παρουσιάσεις, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να συμμετάσχει στο Chronotopia Echoes / Αντηχήσεις, παρακολουθώντας μία σειρά online διαλέξεων στις 29, 30 και 31 Μαρτίου 2021, με τους Andrey Smirnov, Ελένη Ικονιάδου και Wolfgang Ernst.

Οι διαλέξεις θα είναι στα αγγλικά, χωρίς δυνατότητα μετάφρασης.

Η παρακολούθηση των διαλέξεων είναι δωρεάν, με δηλώσεις συμμετοχής και σειρά προτεραιότητας (μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 άτομα).

* Οι θέσεις όλων των διαλέξεων έχουν συμπληρωθεί

Chronotopia «Αντηχήσεις / Echoes» | The Reel

Αναλυτικά οι διαλέξεις:

29 Μαρτίου | 18:00-19:30: Andrey Smirnov

Τίτλος: RevArsAvr: Backwards to the Future (Προς τα πίσω στο μέλλον)

Η διάλεξη εστιάζει στο άρθρο «Επερχόμενη επιστήμη της μουσικής και η νέα εποχή στην ιστορία της μουσικής» (1916), του πρωτοποριακού συνθέτη Arseny Avraamov (Αρσένι Αβράμοφ), ως μανιφέστο, αλλά και ως σημαντικό πρόγραμμα για τη μελλοντική δημιουργική έρευνα και τις εξελίξεις στη μουσική και τις σχετικές επιστήμες.

Ο Ρώσος συνθέτης και θεωρητικός Arseny Avraamov ήταν πρώιμος υποστηρικτής της μαθηματικοποίησης της μουσικής και της αναδιάρθρωσής της, σύμφωνα με τις αρχές της ακουστικής έρευνας. Το 1916, ένα χρόνο πριν από το πραξικόπημα των Μπολσεβίκων, δημοσίευσε ένα άρθρο που μοιάζει με μανιφέστο και προτείνει τη χρήση της γλώσσας των μαθηματικών για την ευκολότερη και αποτελεσματικότερη μεταφορά μουσικών γνώσεων. Ο στόχος του Avraamov ήταν να ενώσει τις προσπάθειες των ερευνητών και των καλλιτεχνών να δημιουργήσουν μια επαναστατική μουσική θεωρία και τεχνικές που να βασίζονται στη διασύνδεση των τεχνών και των επιστημών. Μεταξύ των υπό εξέταση θεμάτων ήταν οι νέες προσεγγίσεις στη μουσική θεωρία, η μουσική σύνθεση φασματικής βάσης, η σύνθεση του ήχου, οι πολυρυθμοί και ο μελλοντικός εμπλουτισμός ενός ρυθμού μέσω του συνδυασμού των αρχαίων ελληνικών και των σύγχρονων αρχών. Παρότι στη Σοβιετική Ένωση το όνομα του Arseny Avraamov και τα θεωρητικά του έργα πέρασαν στην αφάνεια, τον Ιούλιο του 1940 ένας από τους κορυφαίους Ρώσους συνθέτες, ο Mikhail Gnesin υποστήριξε το εξής: «Ο Arseny Avraamov πρέπει να αναγνωριστεί ως ιδρυτής της σοβιετικής μουσικής ακουστικής». Με τη σειρά τους οι περισσότερες ρωσικές εφευρέσεις και εξελίξεις (το Theremin, το Graphical Sound, το Rhythmicon, το ANS Synthesizer κλπ) μπορεί να θεωρηθούν ότι προέκυψαν, εμμέσως ή και άμεσα, λόγω του μανιφέστου του Arseny Avraamov.

Ο Andrey Smirnov είναι διεπιστημονικός/διαμεσικός καλλιτέχνης, ανεξάρτητος επιμελητής, συλλέκτης και συγγραφέας. Είναι ιδρυτής του Κέντρου Theremin, ερευνητής με υποτροφία στο Κέντρο Ηλεκτροακουστικής Μουσικής του Κρατικού Ωδείου της Μόσχας, επικεφαλής του εργαστηρίου ήχου Rodchenko και λέκτορας στη Σχολή Τέχνης Rodchenko στη Μόσχα. Διδάσκει Ιστορία και Αισθητική της ηλεκτροακουστικής μουσικής, της σύνθεσης και των νέων μουσικών διεπαφών. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην αποκατάσταση της λογοκριμένης ιστορίας της καλλιτεχνικής ουτοπικής Ρωσίας των αρχών του 20ού αιώνα. Είναι συγγραφέας του βιβλίου Sound In Z: Experiments In Sound and Electronic Music in early 20th Century Russia (Walther Koenig & Sound and Music, Λονδίνο, 2013).

30 Μαρτίου | 18:00-19:30: Ελένη Ικονιάδου

Τίτλος: Future Chorus (Ο Χορός του μέλλοντος) 

Φανταστείτε έναν Χορό από φωνές –ορισμένες ανήκουν σε ανθρώπους, άλλες σε ζώα ή σε μηχανές να καταφθάνουν από έναν άγνωστο χώρο και χρόνο για να ερμηνεύσουν έναν θρήνο. Οι θρήνοι είναι ακραίες εκφράσεις πένθους που παρουσιάζονται με τη μορφή τραγουδιού ή ποιήματος. Στην αρχαία τραγωδία, ο Χορός στρέφεται συνήθως στο παρελθόν, διατρέχοντας την ιστορία προς αναζήτηση μιας προγενέστερης πράξης, που θα επιτρέψει τη νοηματοδότηση του παρόντος. Εν προκειμένω, ο Χορός  πραγματοποιεί ένα ταξίδι στην ιστορία όχι για να διδαχθεί από αυτή, αλλά για να επιχειρήσει μια επανεγγραφή της μέσα από την οπτική εκείνων των φωνών που είχαν αποσιωπηθεί από το αρχείο.

Η Δρ. Ελένη Ικονιάδου διδάσκει Οπτική Επικοινωνία και είναι συντονίστρια της κατεύθυνσης Πειραματική Επικοινωνία του Βασιλικού Κολλεγίου Καλών Τεχνών του Λονδίνου. Επιμελείται και διευθύνει το Fugitive Voices, μια σειρά συνομιλιών με φιλοξενούμενους καλλιτέχνες και θεωρητικούς που επιδιώκει να εντοπίσει πρακτικές και έννοιες που διαταράσσουν κυρίαρχες αφηγήσεις και επίσημα αρχεία. Ως μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας AUDINT (audint.net), μαζί με τους Steve Goodman (kode9) και Toby Heys, συνεπιμελήθηκε τον τόμο Unsound: Undead (Urbanomic, 2019) και υλοποίησε μια σειρά ομώνυμων εκθέσεων που έλαβαν επιχορήγηση από το Συμβούλιο Τεχνών της Αγγλίας (2018-2020). Είναι ιδρύτρια και συν-επιμελήτρια της σειράς Media Philosophy Series (R&L) και συγγραφέας της μονογραφίας The Rhythmic Event: Art, Media and the Sonic (The MIT Press, 2014).

31 Μαρτίου | 18:00-19:30: Wolfgang Ernst

Where “time” takes “place”

Media-Archaeological Thoughts on the (Musical) Topologization of Chrónos in the Archive, and as (Sonic) Technológos

Το «χρονοτοπικό» ερώτημα

Παραλλάσσοντας τον τίτλο του εμβληματικού μυθιστορήματος του Μαρσέλ Προυστ Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο και επιχειρώντας ένα λογοπαίγνιο με τον όρο Chronotopia (Χρονοτοπία), η εν λόγω διάλεξη θέτει καταρχάς το εξής ερώτημα: Πού λαμβάνει χώρα ο «χρόνος» και σε ποιο βαθμό το μέσο της τηλεδιάσκεψης καθορίζει την επικοινωνιακή μας συνύπαρξη; Στη συνέχεια επιχειρείται μία επαναδιατύπωση του όρου «chronotope» (χρονοτόπος), αντλώντας από το κομβικό κείμενο του Μισέλ Φουκώ Of Other Spaces, καθώς και μια συγκριτική ανάλυση των εννοιών «μουσικό αρχείο» (musical archive) και «ηχητική καταγραφή» (sonic recording) στο πλαίσιο του ΚΣΥΜΕ, ως θεσμού και ως αρχείου. Τέλος, η διάλεξη εξετάζει τον βαθμό απομάκρυνσής μας από τον χρόνο: όσο περισσότερο προσπαθούμε να τον προσεγγίσουμε ως έννοια, τόσο αυτός αποδομείται μέσα από ένα πλήθος πολιτιστικών πρακτικών και τεχνολογικών κατασκευών. Ο «χρόνος», ως αναλυτικό εργαλείο, διαχέεται στο παρόν (πολυ)μεσικό τοπίο.

Με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην Ιστορία (κάτοχος διδακτορικού τίτλου) και τις Κλασικές Σπουδές (Λατινική Φιλολογία και Κλασική Αρχαιολογία) και ειδικό ενδιαφέρον για τις πολιτισμικές χρονικότητες, ο Wolfgang Ernst (Βόλφγκανγκ Ερνστ) διαμόρφωσε την ερευνητική του ταυτότητα στο πλαίσιο της λεγόμενης γερμανικής σχολής στην Επιστήμη των τεχνολογικών Μέσων. Τα ακαδημαϊκά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν αρχικά στην Θεωρία Αρχείων και τη Μουσειολογία, προτού στραφεί στις Υλικότητες των Μέσων. Από το 2003, είναι Καθηγητής του Ινστιτούτου Μουσικολογίας και Επιστήμης των Μέσων του Πανεπιστημίου Humboldt του Βερολίνου με αντικείμενο τις Θεωρίες των Μέσων. Η τρέχουσα έρευνά του εστιάζει στη «ριζοσπαστική» αρχαιολογία μέσων ως μέθοδο, την επιστημολογία του technológos, τη θεωρία της τεχνικής αποθήκευσης, τις τεχνολογίες της πολιτιστικής μετάδοσης, την αισθητική των μικρο-χρονικών μέσων και τις χρονοποιητικές δυνατότητές τους, καθώς και την αναλυτική του ήχου («ηχητικότητα») από το πρίσμα της επιστημολογίας των Μέσων.

Βιβλία στα αγγλικά (με έμφαση στα τεχνικά μέσα):

  • Digital Memory and the Archive (2013)

  • Chronopoetics. The temporal being and operativity of technological media (2016)

  • Sonic Time Machines. Explicit Sound, Sirenic Voices and Implicit Sonicity in Terms of Media Knowledge (2016)

  • The Delayed Present. Media-induced interventions into contempor(e)alities (2017)

Mία συνεργασία του Goethe-Institut Athen με το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Φεστιβάλ CTM του Βερολίνου και το ΚΣΥΜΕ.

                    

Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού.

Μέγας χορηγός