Κρυπτόγαμα
του Μιχάλη Αλμπάτη

Έχοντας προκαλέσει μεγάλη αίσθηση με το μυθιστόρημά του Και οι νεκροί ας θάψουν τους νεκρούς τους που κυκλοφόρησε το 2022 (εκδ. Νήσος), ο συγγραφέας Μιχάλης Αλμπάτης γράφει για το Φεστιβάλ έναν θεατρικό μονόλογο που διαδραματίζεται σε μια μικρή πόλη της Κρήτης, αρχές της δεκαετίας του 1980.

«Από τις λέξεις κρυπτόν και γαμείν, όπως εξηγεί ο συγγραφέας, ο τίτλος Κρυπτόγαμα αναφέρεται στην κρυφή γονιμοποίηση. Έτσι ονόμασε ο Σουηδός βοτανολόγος Κάρολος Λινναίος τα φύκη, τους μύκητες, τα βρυόφυτα και τα πτεριδόφυτα, καθώς η απουσία ανθέων, καρπών και σπερμάτων, καθιστούσε τον τρόπο αναπαραγωγής τους γριφώδη. Υπάρχουν όμως και ανθρώπινα πλάσματα που αναδίδουνε τον ίδιο γρίφο, με κατάταξη ασαφή ανάμεσα στα γένη, με ρόλο ομιχλώδη στη ροή της εξέλιξης (…). Οργανισμοί που για να επιβιώσουν μιμούνται τους όμορούς τους, στους τρόπους, στην αμφίεση, στη γλώσσα, αναγκασμένοι να ανθίζουνε μονάχα στο σκοτάδι, γεμίζοντας τα πνευμόνια τους με νύχτα. Έτσι ζούνε, κρατώντας την ανάσα τους για χρόνια, μα αν ο αέρας τους σωθεί κι αναγκαστούν να αναδυθούνε βίαια στο φως, η ανάφλεξη είναι αναπόφευκτη…»

Πρωταγωνιστούν «ένας χασάπης που δεν ήθελε χασάπης να γενεί, που σιχαίνεται τη μυρουδιά απ’ τα σπλάχνα και το αίμα, ένα δαχτυλίδι μαγικό, που μεταμορφώνει όποιον το φορεί σ’ ό,τι πιότερο ποθεί μα και φοβάται να ’ναι, ένα γλέντι αρραβώνων και μια δολοφονημένη τραβεστί που είχε για ίνδαλμά της την Αλίκη Βουγιουκλάκη, δίνοντας παραστάσεις με τα τραγούδια της στους δρόμους και στα ταβερνεία, κάτω από κοροϊδίες και γιουχαΐσματα». Το κείμενο του συγγραφέα εστιάζει στην αγριότητα της ελληνικής επαρχίας του 1980, ενώ η παράσταση σ’ εκείνους που έχουν υπομείνει τον τρόμο του περιθωρίου, του λάθους, της δημόσιας κατακραυγής.

Η σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη ενώνει μια ομάδα παθιασμένων καλλιτεχνών, με στόχο την αποκάλυψη του εκρηκτικού μηχανισμού που βρίσκεται κάτω από τις λέξεις ενός τόσο ανθρώπινου κειμένου, και το άνοιγμα ενός ακόμα φωτεινού μονοπατιού αποδοχής του διαφορετικού. Εξάλλου, όπως σημειώνει η σκηνοθέτις, «η Φύση είναι πάντα πιο δυνατή και βρίσκει διέξοδο ακόμα και με πολύ επώδυνους τρόπους. Ας την αφουγκραστούμε!»