Κατερίνα Ευαγγελάτου: Θεαματικός ο απολογισμός της θητείας της στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Σε μια εορταστική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29 Ιουλίου 2025 στον χώρο Η της Πειραιώς 260, με καλεσμένους εκπροσώπους του Τύπου, καλλιτέχνες και συνεργάτες, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου παρουσίασε τον αναλυτικό απολογισμό της εξαετούς θητείας της (2019–2025), σκιαγραφώντας τον στρατηγικό μετασχηματισμό του κορυφαίου πολιτιστικού θεσμού της χώρας και παρουσιάζοντας τα ποιοτικά και ποσοτικά αποτελέσματα της περιόδου.

Παρά τις πρωτοφανείς προκλήσεις της πρώτης διετίας – λόγω της πανδημίας COVID-19 , η Καλλιτεχνική Διεύθυνση, σε στενή συνεργασία με τη Διοίκηση, το ανθρώπινο δυναμικό, τους ειδικούς συνεργάτες, τους καλλιτέχνες, τεχνικούς, υποστηρικτές και χορηγούς, παραδίδει ένα Φεστιβάλ με νέα φυσιογνωμία, στιβαρή ταυτότητα και διευρυμένη απήχηση στην ελληνική και διεθνή πολιτιστική σκηνή.

Από τον Σεπτέμβριο του 2019, η Κατερίνα Ευαγγελάτου έθεσε ως βασικό στόχο τη ριζική ανανέωση της φιλοσοφίας και του περιεχομένου του Φεστιβάλ, μέσα από πυλώνες που ανταποκρίνονταν σε συγκεκριμένους στόχους:

1. Εξωστρέφεια: Τόνωση του διεθνούς στίγματος του Φεστιβάλ
2. Παραγωγή και εξαγωγή ελληνικών παραστάσεων στο εξωτερικό: grape – Greek Agora of Performance
3. Αναζωογόνηση της κληρονομιάς του Aρχαίου Δράματος
4. Δημιουργία κύκλων: Έμφαση στη δραματουργική ταυτότητα του καλλιτεχνικού προγράμματος
5. Οpen Plan: Χρονική επέκταση των καλλιτεχνικών δράσεων
6. Πολυφωνία – Άνοιγμα σε νέα καλλιτεχνικά είδη
7. Διεύρυνση συνεργασιών με εγχώριους πολιτιστικούς φορείς
8. Ανάπτυξη του τομέα των εκδόσεων
9. Ανανέωση του προφίλ του Φεστιβάλ
10. Ενίσχυση χορηγικών συνεργασιών
11. Αναβάθμιση υποδομών του Οργανισμού

Όπως ανέφερε η Καλλιτεχνική Διευθύντρια, μέσα από παγκόσμιες πρεμιέρες, διεθνείς συμπαραγωγές με μερικούς από τους κορυφαίους καλλιτεχνικούς οργανισμούς του κόσμου, αλλά και προσκλήσεις σε σπουδαία ονόματα από την παγκόσμια σκηνή του Θεάτρου, του Χορού, αλλά και της Μουσικής, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου κατέγραψε εντυπωσιακή διεθνή παρουσία.

Επιπλέον χάρη στην πλατφόρμα grape –Greek Agora of Performance–, η οποία δημιουργήθηκε το 2023, το Φεστιβάλ υποδέχτηκε περισσότερους από 180 επαγγελματίες του Θεάτρου και του Χορού (καλλιτεχνικούς διευθυντές, curators, δημοσιογράφους), στοχεύοντας στη προβολή της ελληνικής δημιουργίας στο εξωτερικό. Τα αποτελέσματα αυτής της πρωτοβουλίας είναι εντυπωσιακά: από τις 22 παραγωγές που παρουσιάστηκαν τα έτη ‘23-’24, οι 11 ταξίδεψαν σε περισσότερες από 40 πόλεις 19 χωρών του εξωτερικού και παρουσιάστηκαν σε κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς από τις Βρυξέλλες μέχρι τη Νέα Υόρκη, από το Λονδίνο μέχρι την Ταιπέι, από το Μόντρεαλ μέχρι το Τορίνο. Το grape, που φέτος πραγματοποιήθηκε για τρίτη χρονιά, αποτελεί μια πρωτοβουλία που ήρθε να καλύψει ένα κενό δεκαετιών και να συστηματοποιήσει τον διάλογο των Ελλήνων καλλιτεχνών με τη διεθνή κοινότητα.

Έμφαση δόθηκε στην ανανέωση της προσέγγισης στο Αρχαίο Δράμα, με ένα μακροπρόθεσμο καλλιτεχνικό πλάνο βασισμένο τόσο σε νέες δραματουργίες , όσο και σε συνεργασίες με διεθνώς αναγνωρισμένους σκηνοθέτες, κορυφαίους θιάσους του εξωτερικού, αλλά και διακεκριμένους δημιουργούς από όλον τον κόσμο που συνεργάστηκαν με ελληνικό ensemble.

Το Φεστιβάλ φιλοξένησε πλήθος παραστάσεων που πυροδότησαν γόνιμο δημόσιο διάλογο για τον ρόλο και τη σύγχρονη ανάγνωση του Αρχαίου Δράματος και επιλογές του προγραμματισμού έγιναν σημείο αναφοράς για τη σύνδεση της κλασικής κληρονομιάς με τις σημερινές παραστατικές πρακτικές. Ο επιτυχημένος Κύκλος Contemporary Ancients, η ανάθεση και παρουσίαση νέων σύγχρονων έργων εμπνευσμένων από το Αρχαίο Δράμα αποτέλεσε βασικό στρατηγικό άξονα ανάδειξης της σύγχρονης ματιάς επάνω στα αρχαία κείμενα και τις διαχρονικές θεματικές τους.

Ιδιαίτερη έμφαση στη δραματουργική ταυτότητα του καλλιτεχνικού προγράμματος σε όλους τους χώρους του Φεστιβάλ, δόθηκε μέσα από τη δημιουργία θεματικών και ειδολογικών κύκλων, η οποία συνέβαλε στην αντιμετώπιση του Φεστιβάλ ως ενιαίου έργου, όχι μόνο αναδεικνύοντας ειδικές θεματικές, αλλά λειτουργώντας ως συνεκτική ύλη μέσα σε έναν όγκο πολλών και διαφορετικών δράσεων. Εκτός από τον Κύκλο Contemporary Ancients, οι Μονόλογοι, η Σκηνή των Βιβλίων, ο κύκλος Ελευθερία, η Μεταπολίτευση, οι Ρίζες, είναι μερικοί μόνο από αυτούς.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της εξαετίας το Φεστιβάλ κατέγραψε συνεχή αύξηση στο σύνολο των θεατών, των εισιτηρίων αλλά και των εσόδων του. Συγκεκριμένα ως προς το σύνολο των θεατών που παρακολούθησαν τις παραστάσεις του Φεστιβάλ ανά έτος, από τις περίπου 200.000 του 2019, έφτασαν στους 250.000 το 2024 σημειώνοντας αύξηση 50%. (Για το 2025 τα στοιχεία δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί τα στοιχεία, καθώς το Φεστιβάλ είναι σε εξέλιξη, αλλά φαίνεται ότι η προσέλευση κυμαίνεται στα ίδια υψηλά επίπεδα).

Ως προς το σύνολο των εισιτηρίων από τις 170.000 πωλήσεις το 2019, το Φεστιβάλ έφτασε στις 225.000 το 2024, καταγράφοντας αύξηση 32%.

Τέλος ως προς το σύνολο των εισπράξεων, το οποίο αφορά σε έσοδα από πωλήσεις, καταγράφηκε θεαματική αύξηση της τάξης του 50%, αφού από τις 5.000.000 ευρώ το 2019, φτάσαμε στα 7.500.000 ευρώ το 2024.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προσέλκυση νέου κοινού αλλά και στη διεύρυνση των καλλιτεχνικών ρευμάτων και ειδών που παρουσιάστηκαν τα τελευταία χρόνια στο φεστιβάλ. Από το street dance, τη νέα μουσική με τη δημιουργία μάλιστα του Subset Festival, τον κινηματογράφο, τα εικαστικά, αλλά και τη μόδα, την κεραμική, το θέατρο στο ραδιόφωνο, που αναπτύχθηκαν μέσω της πλατφόρμας χειμερινών δράσεων open plan, το Φεστιβάλ αγκάλιασε ένα ευρύτατο φάσμα καλλιτεχνικών γλωσσών, αλλά και νέες ομάδες κοινού.

Εκτός όμως από το άνοιγμα σε νέα είδη, η προσέλκυση νέου κοινού επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια μέσα από τον στρατηγικό επανασχεδιασμό της εταιρικής ταυτότητας του Φεστιβάλ, τη συνεργασία με διακεκριμένα δημιουργικά γραφεία επάνω στις ετήσιες οπτικές ταυτότητες και τις εφαρμογές τους, την ανανέωση του υλικού επικοινωνίας και των εκδόσεων, την ανάπτυξη της υπαίθριας προβολής και της ψηφιακής παρουσίας. Ειδική μνεία έγινε στις Εκδόσεις του Φεστιβάλ, που τα τελευταία χρόνια άνθισαν με δεκάδες βιβλία, εικαστικά λευκώματα, ετήσιους καταλόγους, αλλά και μία ολόκληρη θεατρική σειρά με νέα έργα και μεταφράσεις.

Η διοικητική θωράκιση και η θεσμική αναβάθμιση ήταν επίσης μέσα στα επιτεύγματα της Διοίκησης του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου τα τελευταία χρόνια. Το Φεστιβάλ απέκτησε νομική μορφή ΝΠΙΔ, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του, Οργανόγραμμα και Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας, ενώ παράλληλα δρομολογήθηκε η στελέχωση του οργανισμού με τακτικό προσωπικό μέσω ΑΣΕΠ. Ταυτόχρονα, διαρκής υπήρξε η μέριμνα για την εκ βάθρων ανανέωση των υποδομών, με τη διαμόρφωση νέων χώρων, την απόκτηση μόνιμου τεχνικού εξοπλισμού, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό αλλά και την ψηφιακή οργάνωση του αρχείου μας.

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου υπογράμμισε επίσης την εντυπωσιακή αύξηση των εσόδων από χορηγίες και δωρεές, τονίζοντας τη σημασία στρατηγικών συμμαχιών για την ενίσχυση του σύγχρονου πολιτισμού:

– Από 150.000 ευρώ το 2019 σε 3.250.000 ευρώ το 2025

Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι το Φεστιβάλ βρίσκεται εντός των εγκεκριμένων δημοσιονομικών στόχων για το 2025, ενώ καταγράφεται πλεόνασμα το οποίο αφήνει σημαντικό διαθέσιμο για την επόμενη ημέρα του οργανισμού.

Ιδιαίτερο όμως είναι το αποτύπωμα αυτής της εξαετίας και στον τομέα των υποδομών. Από τη μετεγκατάσταση των γραφείων του Οργανισμού έως τις λυόμενες κατασκευές στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, τα έργα τεχνικής αναβάθμισης των χώρων στην Πειραιώς 260, αλλά και στην Επίδαυρο, με αποκορύφωμα το έργο του Pavilion, ενός πολυχώρου πολλαπλών χρήσεων για την κάλυψη αναγκών του Φεστιβάλ, η θητεία αυτή έδωσε έμφαση και σε αυτόν τον πυλώνα, αφήνοντας παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές καλλιτεχνών και θεατών.

Επετειακή χρονιά – 70 χρόνια Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Το 2025, επετειακή χρονιά για τον θεσμό, το Φεστιβάλ γιόρτασε τα 70 χρόνια του με μια σειρά εμβληματικών δράσεων:

– Τέσσερις μεγάλες παραγωγές στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου
– Μια ταινία βασισμένη στη “Ηλέκτρα” του Σοφοκλή, σκηνοθετημένη από επτά δημιουργούς
– Μια εικαστική έκδοση – ένας επετειακός τόμος, με σπάνιο αρχειακό υλικό από την ιστορία του Φεστιβάλ (υπό έκδοση)
– Ένα ντοκιμαντέρ για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ
– Την ανακοίνωση υλοποίησης του νέου Pavilion στην Επίδαυρο.

Κλείνοντας η Κατερίνα Ευαγγελάτου τόνισε:

«Κάθε νέα Καλλιτεχνική Διεύθυνση σμιλεύει τη δική της αποστολή. Με γνώση της ιστορικής συνέχειας του Φεστιβάλ, επιχειρεί να καταθέσει τη δική της πρόταση και να αφήσει μια παρακαταθήκη για την επόμενη φάση του οργανισμού. Κατά τη δική μας εξαετία επιδιώξαμε να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα πολυφωνικό, σύγχρονο και τολμηρό, με καλλιτέχνες από όλα τα μέρη του κόσμου· καλλιτέχνες που κατά τη γνώμη μας είχαν να κομίσουν μια πρόταση ενδιαφέρουσα, που να συνομιλεί δημιουργικά με τις κατευθύνσεις του γενικότερου σχεδιασμού μας. Έγιναν όλα σωστά; Και βέβαια όχι. Τα λάθη και οι παραλείψεις μας δεν ήταν, όμως, από πρόθεση να αδικήσουμε κανέναν».

«Στον αναλυτικό μας απολογισμό θα βρείτε το σκεπτικό μας αλλά και τις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε για νέες δράσεις, πλατφόρμες, συνεργασίες και τρόπους λειτουργίας και οργάνωσης, που ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσουν γόνιμο έδαφος για ακόμα μεγαλύτερη εξέλιξη και ανάπτυξη του Φεστιβάλ. Οι έντεκα πυλώνες της στρατηγικής μας δεν συνθέτουν μια εξαντλητική παράθεση της δραστηριότητας που αναπτύξαμε. Καταδεικνύουν, ωστόσο, τη φιλοσοφία και τον τρόπο λειτουργίας μας, και προσφέρουν μια συνολικότερη θεώρηση των όσων επιχειρήσαμε».

Κλείνοντας την παρουσίασή της, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου αναφέρθηκε με θερμά λόγια στους συνεργάτες της, στη Διοίκηση, στους εργαζόμενους, αλλά στο κοινό, στα ΜΜΕ, στους καλλιτέχνες και στους υποστηρικτές του Φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια και τους αποχαιρέτησε εμφανώς συγκινημένη εν μέσω παρατεταμένων χειροκροτημάτων.

Διαβάστε το σημείωμα της Καλλιτεχνικής Διευθύντριας Κατερίνας Ευαγγελάτου εδώ